Ông Trương Đình Phú, một nông dân ở TDP 2-phường Hương Xuân, là người nuôi hươu đầu tiên trên địa bàn TX Hương Trà. Nhiều năm trước, ông Phú nhà nghèo, đông con, không đất canh tác, phải đi làm nông nghiệp, chăn nuôi lợn, gà vịt, công nhân ở nhà máy xi măng Luksvaxi sống qua ngày. Đến tháng 2/2013, gia đình ông vay mượn, cùng vốn của gia đình, ông mua 6 con hươu giống bố mẹ ở tận xã Sơn Lệ-Hương Sơn (Hà Tĩnh) với giá 130 triệu đồng về nuôi. Sau gần 1,5 năm, chuồng hươu của ông Phú có 8 con, trong đó: có 3 con hươu đực đã cho thu hoạch nhung, 3 con hươu nái và 2 con hươu con 3 tháng tuổi, hiện có 1 hươu nái đang có chửa chuẩn bị sinh con. Theo ông Phú, hươu rất dễ nuôi, có sức đề kháng cao, ít bị bệnh và rất dễ ăn. Thức ăn của chúng là tất cả loại cây cỏ, rau, củ, quả. Hằng ngày, vợ chồng ông Phú thường đến chợ và gom những phụ phẩm ở hằng ngày đem về cho ăn, nhưng chúng vẫn thích nhất là cỏ và lá cây hoang dại quanh vườn. Một ngày chỉ cần cho ăn 2 lần vào buổi sáng và chiều. “Vào mùa khô, ít có cỏ thì có thể cắt thêm thân cây chuối, bột bắp, cám gạo cho ăn. Hươu rất thích uống nước có pha thêm ít muối, nếu hôm nào bận quá, không đi cắt cỏ được thì mua cám pha với nước cho uống vẫn được, nó dễ nuôi là như vậy” - ông Phú chia sẻ. Bên cạnh đó, chuồng trại cũng không quá phức tạp, nền tráng xi măng, đóng cây, ở trên giăng lưới B40 và giăng lưới để tránh ruồi, vì ruồi vào chuồng hươu sẽ bị xù lông, chuồng trại không cần diện tích lớn.

Theo ông Phú, khi chuẩn bị cắt nhung có thể cho tăng cường tinh bột,  ăn bổ sung thêm bắp, bí đỏ, cám gạo, thuốc Vitamin B1 để chất lượng nhung khi cắt được tốt hơn. Nhung hươu rất được thị trường ưa chuộng, và lúc nào cũng ở vào tình trạng “cung không đủ cầu”. Nhung hươu theo giá thị trường hiện nay khoảng 16 triệu đồng/kg. Từ đầu năm đến nay, ông đã cưa được 6 cặp nhung khoảng hơn 1,5 kg. Đồng thời, lợi nhuận từ việc bán con giống cũng rất đáng kể. Hươu giống nuôi 1 năm tuổi được bán với giá 16 -19 triệu đồng/con có trọng lượng từ 30-35kg, tùy con đực, cái. Ông Phú cho biết: “Trong thời gian 10 tháng, Hươu sẽ cho nhung một lần, hai tháng cuối sẽ là thời gian nhung được mọc ra và phát triển nhanh nhất, có thể cho từ 0,4 – 0,6 kg nhung/con. Nếu cho Hươu ăn đầy đủ thì có thể cho thu hoạch nhung đến 18 năm”.

Từ ngày hươu con được đẻ ra đến lúc cho nhung lần đầu tiên là 18 tháng, được gọi là nhung sữa, cắt được khoảng 0,2 kg nhung, nếu không cắt, nhung sẽ tự rụng và mọc nhung khác. Khi hươu bắt đầu cho nhung, muốn chất lượng nhung tốt hơn thì tăng thêm lần ăn, có thể cho ăn giặm thêm ban đêm. Khoảng 4 tháng sau khi cắt nhung, chỗ vết cắt nhung lần trước sẽ tách ra khoảng 40 ngày sau là phát triển rất nhanh chóng và có thể cắt nhung non, Ông Phú tâm sự: “Lúc đầu, tôi tự bỏ tiền túi đi học hỏi kinh nghiệm ở Hà Tĩnh về cách nuôi, làm chuồng trại, vệ sinh thú y, từ đó mình mới biết đường nuôi, rồi nuôi từ từ cũng rút tỉa kinh nghiệm cho bản thân. Mới những năm đầu vì mới nuôi và không có đất canh tác nên cuộc sống chật vật, khó khăn, giờ nhờ có thu nhập từ việc bán con giống, nhung nên cuộc sống gia đình cũng thoải mái, con cái được ăn học đến nơi đến chốn. Hiện nay gia đình tôi muốn mở rộng mô hình này”.

Ông Phú cho biết thêm: “Đợt này, nếu 3 con hươu cái đang nuôi sinh ra được hươu đực thì rất tốt vì vừa bán được nhung vừa bán được con giống, chứ giờ toàn hươu cái vừa không có nhung, con giống chỉ bán được khi đủ cặp cái và đực”. Đây cũng là điều trăn trở của ông Phú, vì hươu đa phần sinh con cái nên rất khó trong việc bán giống và thu hoạch nhung. 

Ông Ngô Quang Thảo-Chủ tịch UBND phường Hương Xuân trao đổi: “Trong định hướng phát triển kinh tế của địa phương, tăng thu nhập cho người dân, đặc biệt địa phương khuyến khích phát triển kinh tế hộ gia đình. Vấn đề trước mắt và lâu dài, là chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật. Vừa qua, tại địa phương có hộ ông Trương Đình Phú là người tiên phong, mạnh dạn học hỏi, tìm tòi đi tiên phong để đưa mô hình chăn nuôi hươu lấy nhung và bán con giống. Hiệu quả bước đầu của ông Phú, chính quyền địa phương ủng hộ và đồng tình về mô hình chăn nuôi hươu này. Mô hình đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, mong muốn của địa phương là các cơ quan chức năng nghiên cứu để nhân rộng mô hình này đến đông đảo bà con nông dân của địa phương và toàn thị xã”.