1. Vai trò của vitamin A                               

Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng quan trọng, tham gia vào nhiều chức  phận của cơ thể.

Vitamin A có vai trò trong tăng trưởng và phát triển của trẻ đó là quá trình  phân chia tế bào giúp trẻ tăng trưởng và phát triển bình thường.

Vitamin A hỗ trợ chức năng thị giác: Nếu thiếu vitamin A biểu hiện đầu  tiên là giảm khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu. Biểu hiện đó được gọi  là “Quáng gà”.

Vitamin A có tác dụng bảo vệ biểu mô: Vitamin A là cầu nối quan trọng  giữa các tế bào biểu mô, rất cần thiết cho sự bảo vệ toàn vẹn của biểu mô: giác  mạc mắt, các tổ chức biểu mô dưới da, khí quản, các tuyến nước bọt, ruột non,  tinh hoàn…. Vì vậy, thiếu vitamin A sẽ xuất hiện khô da, sừng hóa và các tổn  thương ở mắt được gọi là “Khô mắt”.

Vai trò của vitamin A trong hệ miễn của dịch cơ thể: Vitamin A đóng vai  trò quan trọng trong quá trình đáp ứng miễn dịch dịch thể của cơ thể, làm tăng  khả năng đề kháng của cơ thể đối với bệnh tật.

2. Nguyên nhân của thiếu vitamin A

- Khẩu phần ăn thiếu vitamin A: Cơ thể không tự tổng hợp được vitamin  A mà phải do thức ăn cung cấp, vì vậy nguyên nhân chính của thiếu vitamin A  là do ăn uống các loại thức ăn nghèo vitamin A và Carotenoid. Bữa ăn thiếu dầu  mỡ cũng làm giảm hấp thu vitamin A. Ở trẻ nhỏ đang còn bú mẹ hoàn toàn thì  nguồn vitamin A được cung cấp đến từ sữa mẹ, trong thời kỳ cho con bú nếu  bữa ăn của mẹ thiếu vitamin A sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến con. Thiếu vitamin A  thường hay xảy ra trong giai đoạn cho trẻ ăn bổ sung do khẩu phần ăn không  đảm bảo đủ nhu cầu vitamin A cho trẻ. Vì vậy, khi cho trẻ ăn bổ sung cần chú ý  cho trẻ ăn đầy đủ và lựa chọn các loại thực phẩm giàu vitamin A.

- Những trẻ bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn đặc biệt là sởi, tiêu chảy, viêm  đường hô hấp làm cơ thể tăng nhu cầu sử dụng vitamin A và cũng là nguyên  nhân gây thiếu vitamin A. Nhiễm giun, nhất là giun đũa cũng là yếu tố góp phần  làm thiếu vitamin A.

- Suy dinh dưỡng nặng thường kèm thiếu vitamin A vì thiếu chất đạm để chuyển hóa và vận chuyển vitamin A. Ngoài ra, thiếu một số vi chất khác như  kẽm cũng làm ảnh hưởng tới chuyển hóa vitamin A.

3. Hậu quả của thiếu vitamin A       

- Thiếu vitamin A làm trẻ chậm lớn.

- Thiếu vitamin A làm giảm sức đề kháng cơ thể đối với bệnh tật, trẻ dễ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp, đường tiêu hóa và sởi. Nhiễm trùng và thiếu  vitamin A là vòng luẩn quẩn bệnh lý dẫn đến nguy cơ tử vong cao. Ở mức độ thiếu vitamin A nặng sẽ gây nên các tổn thương ở mắt, được gọi là bệnh “Khô  mắt”, nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến hậu quả mù vĩnh viễn.

4. Giải pháp phòng chống thiếu vitamin A

- Bổ sung vitamin A: Cho các đối tượng nguy cơ uống vitamin A liều cao  định kỳ để phòng chống thiếu vitamin A. 

- Tăng cường vitamin A vào thực phẩm: Đưa vitamin A vào một số thực  phẩm thông dụng như đường, sữa, dầu ăn… 

- Cải thiện bữa ăn: Bảo đảm ăn uống đủ chất dinh dưỡng và vitamin A cho  phụ nữ trong thời kỳ mang thai và cho con bú. 

Trong bữa ăn cần có một số thức ăn giàu vitamin A như:

+ Thức ăn nguồn gốc động vật: Trứng, cá, thịt, gan, tôm…

+ Thức ăn nguồn gốc thực vật: rau muống, xà lách, rau ngót, gấc, cà rốt,  đu đủ, xoài…

Đối với trẻ nhỏ, thực hiện nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng  đầu (vì sữa mẹ là nguồn cung cấp vitamin A tốt nhất cho trẻ nhỏ) và cho trẻ ăn  bổ sung hợp lý khi trẻ trên 6 tháng tuổi. Thức ăn bổ sung của trẻ cần có đủ dầu,  mỡ để hỗ trợ hấp thu vitamin A, vitamin D.

Cần phải bảo đảm sức khỏe chung cho trẻ, tiêm chủng đầy đủ để phòng  chống các bệnh truyền nhiễm, thực hiện vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường để phòng chống nhiễm ký sinh trùng đường ruột./.