Kiểm ngư Việt Nam là lực lượng chuyên trách của Nhà nước thuộc Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), có chức năng kiểm tra, tuần tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật và thanh tra chuyên ngành thủy sản trên các vùng biển Việt Nam, đồng thời góp phần hỗ trợ, giúp đỡ ngư dân yên tâm sản xuất, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, tham gia bảo vệ an ninh, trật tự và chủ quyền quốc gia trên các vùng biển.

Lực lượng kiểm ngư được tổ chức từ Trung ương đến các vùng, gồm: Cục Kiểm ngư có trụ sở chính tại Hà Nội và 4 Chi cục Kiểm ngư Vùng.

Phát biểu chỉ đạo tại lễ ra mắt, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo lực lượng kiểm ngư đề cao trách nhiệm, nghiêm túc thực hiện nhiệm vụ theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam và quốc tế.

“Thủy sản là nguồn lợi lớn, hiện nước ta có hơn 1 triệu lao động cùng hơn 120 ngàn tàu thuyền đánh bắt ngoài biển. Chúng ta thành lập lực lượng kiểm ngư là thêm một sự khẳng định về chủ quyền vùng biển, quyền tài phán của Việt Nam trên biển Đông. Lực lượng đảm bảo an toàn cho người và tàu thuyền trên vùng biển. Nhiệm vụ đặt ra hết sức nặng nề và cũng còn nhiều thách thức” – Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nêu rõ.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhanh chóng trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt Đề án Tổng thể Phát triển lực lượng Kiểm ngư đến 2020, định hướng đến 2030; Đồng thời chủ trì, phối hợp với các Bộ có liên quan ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quy định cơ chế, chính sách và các điều kiện đảm bảo cho lực lượng Kiểm ngư hoạt động.

Như vậy, đến nay, ngoài lực lượng Cảnh sát biển, lực lượng Kiểm ngư Việt Nam được thành lập góp phần tăng cường tuần tra trên biển, giúp đỡ ngư dân khi hành nghề đánh bắt trên biển và tham gia tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ trên biển khi có sự cố xảy ra.