Euan McKirdy chia sẻ Chính phủ Việt Nam đã nỗ lực hết mình trong việc cung cấp các thiết bị phục vụ cho việc viết bài, in ấn, duy trì kết nối trực tuyến và đảm bảo an toàn cho chuyến đi này của báo giới quốc tế tới khu vực Trung Quốc đang hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 (Haiyang Shiyou 981).

Tàu Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu kiểm ngư Việt Nam chiều 28.5 (nguồn CNN)

Rất có thể Trung Quốc đã biết về sự có mặt của các nhà báo quốc tế trong khu vực này, tuy nhiên theo nhà báo Euan McKirdy các tàu Trung Quốc vẫn không ngần ngại phô diễn những hành động hung hăng đáng lên án.

Nhà báo McKirdy nhận định, việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong khu vực thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam gây ra sự bất bình dữ dội tại Việt Nam cũng như cộng đồng quốc tế. Nhiều lãnh đạo trên thế giới đã bày tỏ quan ngại sâu sắc, đồng thời kêu gọi hai bên kiềm chế, nhanh chóng giải quyết vấn đề một cách hòa bình, tránh leo thang căng thẳng dẫn đến đổ máu.

Tàu cảnh sát biển Việt Nam cố gắng phá vòng vây của Hải cảnh Trung Quốc để tiến sát giàn khoan ngày 14/5 (nguồn CNN)

Song cho tới nay, dường như chỉ có phía Việt Nam giữ vững được cách hành xử đúng mực và hòa bình như trong thỏa thuận. “Cảnh sát biển Việt Nam cam kết giải quyết vấn đề một cách hòa bình” – McKirdy trích dẫn tuyên bố chắc nịch của thuyền trưởng tàu 8003 – Hoàng Tuấn Anh.

Nhà báo McKirdy mô tả: “Phóng viên chúng tôi được bố trí trên con tàu hiện đại. Đó là con tàu cần thiết đối với bất cứ lực lượng cảnh sát biển nào. Trên tàu còn có một số thùng nhựa đựng nước uống, một bếp chất đầy rau và cả một đàn gà phục vụ nhu cầu thiết yếu cho chuyến đi”.

Tàu Hải cảnh Trung Quốc luôn áp sát để ngăn cản tàu cảnh sát biển Việt Nam tiến vào giàn khoan ngày 14.5 (nguồn CNN)

Đoàn phóng viên tới hiện trường sau khi Trung Quốc dời giàn khoan tới khu vực mới. “Tiếp cận hiện trường, chúng tôi nhận ra những chấm nhỏ xíu ở đường chân trời mà mình nhìn thấy trước đó là những con tàu, cụ thể hơn đó là những đội tàu chia làm hai phe” – phóng viên CNN mô tả – “Tiếng còi báo động đinh tai, xen kẽ tiếng loa phát thanh thông báo về hành động vi phạm luật pháp quốc tế của Trung Quốc từ phía Việt Nam”.

Thuyền trưởng Hoàng Tuấn Anh chia sẻ: “Tôi đã tới vùng biển này nhiều lần nhưng gần đây Trung Quốc trở nên hung hăng hơn với Việt Nam. Tôi rất tự hào được bảo vệ đất nước”.

Tàu Trung Quốc hung hãn đuổi theo tàu cảnh sát biển Việt Nam (nguồn CNN)

Theo tác giả, lúc bấy giờ, các phóng viên trên tàu quan tâm nhiều nhất tới vụ tàu cá Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam hôm 26/05/2014 ở gần giàn khoan. Không có người thiệt mạng trong vụ việc này, nhưng đây là lần đầu tiên tàu cá Trung Quốc manh động một cách nguy hiểm như vậy.

Nhà báo McKirdy kể lại, chiều hôm đó, một tàu cảnh sát biển lớn của Trung Quốc tìm cách uy hiếp tàu Việt Nam. Không ai trong thủy thủ đoàn Việt Nam tỏ ra quá lo sợ. Tàu Trung Quốc “gầm gừ” thêm một lúc rồi quay đi. Phía mạn phải tàu 8003, 2 tàu Trung Quốc khác đang quấy nhiễu một tàu cá Việt Nam nhỏ hơn.

Các chiến sĩ cảnh sát biển Việt Nam vẫn luôn bình tĩnh, hành xử đúng mực mặc cho tàu Trung Quốc khiêu khích (nguồn CNN)

McKirdy cũng bày tỏ sự bất bình đối với cách Trung Quốc điều động nhiều tàu lớn uy hiếp tàu nhỏ hơn của Việt Nam, đồng thời cảnh báo cách hành xử nguy hiểm đó có thể đẩy những bất đồng, mâu thuẫn giữa hai nước đi xa hơn và gây nên những hậu quả vô cùng nghiêm trọng.